Việc điều chỉnh tăng khung giá đất sẽ tác động đến người bị thu hồi đất vì mức giá đền bù sẽ căn cứ vào khung giá đất quy định của cơ quan chức năng.
Khung giá đất hiện tại chưa phản ánh đúng giá trị thị trường của đất khiến những người bị thu hồi đất phục vụ các dự án cảm thấy thiệt thòi và không đồng thuận, Bà Trần Thị Khánh Linh, Trưởng bộ phận Định giá, Savills TP HCM nhận định trong báo cáo mới nhất của Savills. Công tác thu hồi giải phóng mặt bằng vì thế chậm triển khai và đi vào hoạt động, là một tác nhân làm hẹp nguồn cung bất động sản.
UBND TP Hà Nội vừa đề xuất tăng bình quân 30% giá các loại đất khi đóng góp vào tờ trình ban hành các loại giá đất trên địa bàn thành phố áp dụng từ ngày 1/1/2020. Từ phía Nam, Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) cũng vừa có văn bản đề xuất khung giá đất mới sẽ giữ nguyên mức giá tối thiểu, mức giá tối đa tăng khoảng 1/3 so với hiện nay.
Việc điều chỉnh giá đất cơ sở này là thông lệ 5 năm/lần. Khi Chính phủ ban hành khung giá đất, tùy theo tình hình thực tế, mỗi tỉnh, thành phố sẽ ban hành bảng giá (không quá 30% so với mức giá tối đa của khung giá đất) và hệ số điều chỉnh giá đất (hệ số K).
Các giao dịch bất động sản không phụ thuộc vào bảng giá cơ sở mà theo quy luật thị trường. Vì vậy, các giao dịch sang nhượng đất sẽ không ảnh hưởng nhiều. ‘’Nếu có chỉ do yếu tố tâm lý’’, ông Đặng Văn Quang, Giám đốc JLL Việt Nam nói với Tạp chí Nhà Quản Lý.
Bà Linh (Savills) cũng cho rằng việc điều chỉnh khung giá đất không làm giá thành các sản phẩm bất động sản ảnh hưởng. Bởi các dự án bất động sản giá trị trên 30 tỉ đồng đều phải sử dụng cơ sở định giá thị trường để xác định nghĩa vụ tài chính. Do đó, bảng giá đất không ảnh hưởng đến chi phí đầu vào của các dự án bất động sản.
Cho rằng không tác động nhiều tới thị trường bất động sản, tuy nhiên, theo ông Quang việc ban hành khung giá cơ sở là điều cần thiết. Giá cơ sở là căn cứ để tính tiền sử dụng đất, thuế, phí hay tiền bồi thường khi người dân tự nguyện trả lại đất cho Nhà nước… Tuy nhiên, theo ông Quang, cần cơ chế tính toán mức điều chỉnh minh bạch hơn, để mọi người cùng hiểu.
"Ở các nước, khung giá đất bám sát thị trường. Hằng năm đều có các đơn vị độc lập được chỉ định định giá dựa trên thông tin dữ liệu thị trường. Họ cập nhật hàng năm, không phải khung cứng 5 năm/lần như Việt Nam’’, ông Quang nêu.
Tương tự, bà Linh cho rằng nên có những giai đoạn điều chỉnh nhỏ như sáu tháng hoặc một năm để cập nhật biến động của thị trường. Các nhà làm luật chỉ nên quy định rõ ràng cơ chế, phương pháp xác định giá trị thị trường. Việc xác định giá cơ sở nên do các cơ quan độc lập thực hiện, bám sát giá trị trường để tránh thất thu ngân sách và làm hài lòng, thỏa mãn tất cả các bên sử dụng đất có liên quan.
Thái Hoàng
