Tưng bừng lễ hội làng gốm Bát Tràng
Sáng 23/3, Lễ hội làng gốm cổ Bát Tràng đã diễn ra tại Đình làng Bát Tràng (Gia Lâm, Hà Nội) với nhiều hoạt động nghệ thuật đặc sắc thu hút hàng nghìn người dân tham gia. Hội làng năm Giáp Thìn được tổ chức trong 3 ngày 14, 15 và 16 tháng Hai (ngày 23, 24, 25 tháng 3 năm 2024).
Không chỉ nổi tiếng với nghề gốm – di sản văn hoá phi vật thể quốc gia, Bát Tràng còn được biết đến như một ngôi làng mang những giá trị văn hoá, lịch sử đặc sắc, ẩn chứa qua các công trình kiến trúc đồ sộ, hoành tráng, những lễ hội và nghệ thuật ẩm thực độc đáo…của một ngôi làng gần ngàn năm tuổi. Tất cả những giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể đó sẽ được tái hiện trong những ngày Hội làng.
Lễ hội truyền thống làng cổ Bát Tràng là nơi lưu giữ những nét tinh hoa văn hóa dân tộc Việt Nam và trở thành dấu ấn văn hóa độc đáo, nơi người làng Bát Tràng tưởng nhớ công lao đức tổ nghề, tự hào về nghề gốm truyền thống cha ông truyền lại, gửi gắm ước vọng về cuộc sống ấm no, hạnh phúc.
Tương truyền rằng, lễ rước nước, tắm bài vị, rước bài vị được diễn ra từ Miếu Bát Tràng và rước về đình Bát Tràng, buổi lễ diễn ra trong không khí trang nghiêm với cờ phướn và kiệu đỏ rực rỡ. Mâm lễ dâng lên bề trên được gọi là Tam chính gồm 1 con trâu tơ thui béo, 1 con dê thui béo, 1 con heo sữa quay. Mâm cỗ bao gồm 6 mâm cỗ mặn và 4 mâm xôi. Sau khi tế lễ, các quan viên chức sắc đại diện các dòng họ trong làng chia nhau mâm hưởng lộc thánh như là phần thưởng mà Thánh ban cho người dân.
Tại lễ hội năm nay, sau khi dân làng dâng lễ Tam sinh (Trâu, Dê, Lợn ), hai đoàn rước đã thực hiện chương trình cấp thủy, rước nước và rước bộ. Đoàn rước nước thực hiện nghi thức lấy nước dòng Nhị Hà vào dâng tại đình và để cúng tế cả năm. Đoàn rước bộ, dâng hương tại Kim Trúc Tự, nhà thờ Bác Hồ, Đền Mẫu Bản Hương.
Phần nghi lễ được thực hiện trang nghiêm trên phà giữa lòng sông Hồng. Chủ tế lễ sau khi dâng lên thần sống sẽ đại diện cho Nhân dân xin nước thiêng từ giữa sông Hồng và lọc qua tấm vải đỏ để rước về Đình cổ Bát Tràng.
Phần hội được tổ chức với nhiều trò chơi đặc sắc khác nhau và tạo nên nét đặc trưng riêng những nổi bật và ấn tượng nhất là trò chơi cờ người và hát thờ... Thông qua Hội xuân truyền thống làng gốm, dân làng cầu mong “Mưa thuận gió hòa”, “Quốc thái dân an”, “Dân sinh an lành hạnh phúc”, “Sản xuất tiêu thụ hanh thông”, “Tăng cường khối đại đoàn kết”…
Hội làng cũng là dịp để người dân tưởng nhớ và tri ân công đức của các bậc Thánh Thần, Thành hoàng Làng và các bậc tiền nhân tiên tổ, giáo dục truyền thống, đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, thể hiện lòng yêu quê hương, đất nước, niềm tự hào dân tộc; nâng cao nhận thức, trách nhiệm trong công tác bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa gắn với phát triển du lịch, góp phần xây dựng quê gốm Bát Tràng ngày càng giàu đẹp văn minh.
Ra mắt Trung tâm Thiết kế sáng tạo làng nghề đầu tiên tại Bát Tràng
Trong khuôn khổ Lễ khai hội làng gốm cổ Bát Tràng, UBND xã Bát Tràng đã ra mắt Trung tâm thiết kế sáng tạo, giới thiệu, quảng bá và bán sản phẩm OCOP, làng nghề gắn với du lịch (gọi tắt là Trung tâm Thiết kế sáng tạo).
Phát biểu tại lễ ra mắt, ông Nguyễn Đình Thắng – Phó Giám đốc Sở Công Thương Hà Nội cho biết, UBND thành phố Hà Nội đã ban hành kế hoạch về việc phát triển Trung tâm Thiết kế sáng tạo, giới thiệu, quảng bá và bán sản phẩm OCOP, làng nghề gắn với du lịch tại các huyện, thị xã trên địa bàn thành phố Hà Nội năm 2023, nhằm hỗ trợ các cơ sở công nghiệp nông thôn, phát triển hoạt động thiết kế sáng tạo, giới thiệu, quảng bá và bán sản phẩm OCOP, làng nghề gắn với phát triển các hình thức du lịch trải nghiệm.
Ngày 14/12/2024, UBND thành phố Hà Nội đã có Quyết định số 6385/QĐ-UBND ban hành Bộ tiêu chí và Quy trình đánh giá, hướng dẫn, phát triển Mô hình Trung tâm Thiết kế sáng tạo, giới thiệu, quảng bá và bán sản phẩm OCOP, làng nghề gắn với du lịch cấp xã (theo mô hình phân tán) trên địa bàn thành phố.
Ngày 28/12/2023, Sở Công Thương đã ban hành Quyết định số 717/QĐ-SCT về việc Công nhận 10 mô hình Trung tâm Thiết kế sáng tạo, giới thiệu, quảng bá và bán sản phẩm OCOP, làng nghề gắn với du lịch cấp xã năm 2023. Trong đó, Trung tâm thiết kế sáng tạo, bảo tồn, phát triển gốm di sản quốc gia, thương mại và du lịch 1000 năm Thăng Long - Thôn 1 Bát Tràng, xã Bát Tràng, huyện Gia Lâm, TP.Hà Nội đạt tiêu chí 4 sao của thành phố.
Vì vậy, Sở Công Thương công bố Quyết định và gắn biển cho Trung tâm thiết kế sáng tạo, bảo tồn, phát triển gốm di sản quốc gia, thương mại và du lịch 1.000 năm Thăng Long tại xã Bát Tràng.
Việc ra mắt Trung tâm Thiết kế sáng tạo sẽ nâng cao giá trị sản phẩm thủ công mỹ nghệ, OCOP, làng nghề, xây dựng chuỗi liên kết từ thiết kế sáng tạo sản xuất – chế biến, tiêu thụ sản phẩm trên nền tảng bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống của các làng nghề gắn với hoạt động du lịch cộng đồng, du lịch nông nghiệp, nông thôn, góp phần xây dựng, thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới.
